- 970. Petri I.a Bulgariakoa, Bulgariako tsarra, hil zen.
- 1483. Frantzisko I.a Nafarroakoa, Nafarroako erregea, hil zen (j. 1469).
- 1563. Franciscus Gomarus, teologia-irakasle kalbinista, jaio zen (h. 1641).
- 1631. Sofia Edviga Brunswick-Wolfenbüttelekoa, Brunswick-Wolfenbütteleko printzesa eta Pomerania-Wolgasteko dukesa ezkontidea, hil zen (j. 1561).
- 1649. Karlos I.a Ingalaterrakoa eta Eskoziakoa, Ingalaterra, Eskozia eta Irlandako erregea, dekapitatu zuten. Garai hartako ohitura zen bezala, borreroak hildakoaren burua erakutsi zuen; normalean, jendaurrean betiko leloa errepikatzen zen: “Hementxe duzue traidore baten burua!”; Karlosen burua erakutsi zuten, baina, oraingo honetan ez zuten hitzik esan. Horrelako prezedenterik gabe, Oliver Cromwellek burua berriro gorpuari josteko baimana eman zuen, familiak eroritako erregeari bere errespetuak erakus ziezaizkion (j. 1600).
- 1650. Ignacio Zelaiaran, gipuzkoar aitoren seme eta militarra, jaio zen (h. 1696).
- 1661. Londreseko Westminster Abadian, Oliver Cromwell desenterratu zuten (1658ko irailaren 3an hilda zegoen) eta exekuzioaren erritoa egin zioten.
- 1679. Francesco Tuttavilla, Nafarroako erregeordea, hil zen (j. 1604).
- 1697. Vicente Berdusan, euskal herritar margolaria, hil zen (j. 1632).
- 1730. Petri II.a Errusiakoa, Errusiako tsarra, hil zen (j. 1715).
- 1736. James Watt, eskoziar matematikari eta ingeniaria eta lurrun makinaren hobetzailea, jaio zen (h. 1819).
- 1781. Adelbert von Chamisso, alemaniar idazlea, jaio zen (h. 1838).
- 1831. Henri Rochefort, frantziar kazetaria, idazlea eta politikaria, jaio zen (h. 1913).
- 1838. Osceola, Estatu Batuetako indiar gidaria, hil zen (j. 1804).
- 1847. Kaliforniako Yerba Buena hiriari izena aldatu zioten eta, hemendik aurrera, San Frantzisko izango da.
- 1856. Vladimir Golenistxov, errusiar egiptologo handia, jaio zen (h. 1947).
- 1858. Coenraad Jacob Temminck, herbeheretar aristokrata eta zoologoa, hil zen (j. 1778).
- 1859. Jean Hiriart Urruti, euskal idazlea eta kazetaria, jaio zen (h. 1915).
- 1861. Wilhelm Meyer-Lübke, suitzar hizkuntzalari, erromanista eta hispanista, jaio zen (h. 1936).
- 1862. José Lázaro, nafar bankari eta mezenasa, jaio zen (h. 1947).
- 1869. Julian Irizar, euskal jatorriko argentinar almirantea, jaio zen (h. 1935).
- 1875. Prosper Guéranger, Frantziako beneditar lekaidea eta Solesmesko abadiaren sortzailea, hil zen (j. 1804).
- 1882. Franklin Delano Roosevelt, AEB-etako 32. Presidentea, jaio zen (h. 1945).
- 1886. Antoine Pevsner, errusiar eskultorea eta margolaria, jaio zen (h. 1962).
- 1886. Alfonso Rodríguez Castelao, galizierazko idazle handia, politikaria eta marrazkigilea, jaio zen (h. 1950).
- 1887. Jordi Rubió i Balaguer, kataluniar historialaria, jaio zen (h. 1982).
- 1891. José Félix Lekerika, bilbotar diplomatiko eta politikaria, jaio zen (h. 1963).
- 1891. Joan Piarres Duvoisin, euskal idazlea, hil zen (j. 1810).
- 1894. Boris III.a Bulgariakoa, Bulgariako erregea, jaio zen (h. 1943).
- 1899. Max Theiler, hegoafrikar birologoa, 1951ko Medikuntzako Nobel Saria, jaio zen (h. 1972).
- 1908. Mercedes Viguera, Emakume Abertzale Batzaren kidea eta maistra, jaio zen.
- 1911. Roy Eldridge, Little Jazz, estatubatuar tronpeta-jotzailea, jaio zen (h. 1989).
- 1913. Antonio Izagirre, Eusko Gudarosteko gudari ohia, jaio zen.
- 1914. Vittorio Cottafavi, italiar zinemagilea, jaio zen (h. 1998).
- 1920. Delbert Mann, estatubatuar telebista eta zinema zuzendaria, jaio zen (h. 2007).
- 1924. Lloyd Alexander, estatubatuar idazlea, jaio zen (h. 2007).
- 1925. Douglas Engelbart, estatubatuar asmatzailea, ordenagailuetako saguaren asmatzailea, jaio zen (h. 2013).
- 1927. Olof Palme, Suediako lehen ministroa, jaio zen (h. 1986).
- 1928. Johannes Fibiger, daniar medikua, 1926ko Medikuntzako Nobel Saria, hil zen (j. 1867).
- 1929. Fiacro Iraizotz, nafar poeta, antzerkigile eta libretista, Madrilen, hil zen (j. 1860).
- 1930. Gene Hackman, estatubatuar aktorea, jaio zen.
- 1930. Vsevolod Nestayko, ukraniar idazlea, haur literaturan berezitua, jaio zen (h. 2014).
- 1931. Gipuzkoako Goierri eskualdeko Ezkio edo Ezkioga herrian zazpi eta hamaika urteko bi neska-mutikoei Ama Birjinaren ustezko agerpena jazo zitzaien.
- 1932. Federico Etxebarria, bizkaitar industrialaria eta enpresaburua, hil zen (j. 1840).
- 1933. Adolf Hitler Alemaniako kantziler izendatu zuten.
- 1933. Sergio Renán, argentinar aktore eta zinemagilea, jaio zen (h. 2015).
- 1934. Claudio Rodríguez, espainiar idazlea, jaio zen (h. 1999).
- 1935. Elsa Martinelli, italiar aktore eta modeloa, jaio zen (h. 2017).
- 1935. Pedro Schwartz, espainiar legelaria eta ekonomista, jaio zen.
- 1936. Koji Sasaki, japoniar futbolaria, jaio zen.
- 1937. Robert Etcheverry, frantziar aktorea, jaio zen (h. 2007).
- 1937. Vanessa Redgrave, britainiar aktorea, jaio zen.
- 1937. Boris Spaski errusiarra jaio zen, munduko xake txapelduna.
- 1938. Islom Karimov, Uzbekistango lehendabizko presidentea, jaio zen (h. 2016).
- 1940. Teolinda Gersão, portugaldar eleberrigilea, jaio zen.
- 1940. Denis Langlois, frantziar legegizon eta idazlea, jaio zen.
- 1941. Dick Cheney, estatubatuar politikaria, jaio zen.
- 1945. Adolf Hitlerren azken diskurtsoa, agintera iritsi zenetik 11. urtea ospatuz.
- 1945. Wilhelm Gustloff bidaiari itsasontzia hondoratu zen. Egia esan, Titanic ezagunagoa egiten bazaigu ere, Wilhelm Gustloffen hil zirenak bost aldiz gehiago ziren.
- 1946. Bixente Ameztoi, euskal herritar margolari surrealista, jaio zen (h. 2001).
- 1947. James Larkin, irlandar sindikalista eta politikaria, hil zen (j. 1876).
- 1948. Mahatma Gandhi, bakezalea eta Indiako independentziaren buru, muturreko hinduista baten esku, hil zen (j. 1869).
- 1948. Orville Wright, estatubatuar hegazkin egile eta hegazkin pilotua, bere anaia Wilburrekin batera hegazkinaren asmatzailetzat hartua, hil zen (j. 1871).
- 1949. Peter Agre, estatubatuar mediku eta biologo molekularra, 2003ko Kimikako Nobel Saria, jaio zen.
- 1951. Ferdinand Porsche, austriar ingeniaria, hil zen (j. 1875).
- 1951. Phil Collins, ingeles antzezle, abeslari, konposatzaile, bateria- eta piano-jotzailea, jaio zen.
- 1952. Valeri Khalilov, Uzbekistanen jaiotako Errusiar musika-banda militar zuzendaria eta musikagilea, jaio zen (h. 2016).
- 1952. Iñaki Garai, bizkaitar futbolari ohia, jaio zen.
- 1957. Boris Romanov, errusiar dantzaria eta koreografoa, hil zen (j. 1891).
- 1959. Lourdes Otaegi, gipuzkoar idazlea eta euskal filologian doktorea, jaio zen.
- 1959. Eduardo Justo Mokoroa, gipuzkoar organista, zuzendaria eta musikagilea, hil zen (j. 1867).
- 1961. Liu Gang, txinatar matematikaria, fisikaria eta ordenagailu zientzialaria, Txinako intelektual eta buruzagia Tiananmen plazako protestatan, jaio zen.
- 1961. Galina Kurliandskaia, errusiar fisikaria, magnetoinpedantzia erraldoian aditua, jaio zen.
- 1961. Maud Wagner, zirkuko artista eta ezagutzen den lehenengo estatubatuar emakume tatuatzaile profesionala, hil zen (j. 1877).
- 1962. Abdullah II.a Jordaniakoa, Jordaniako erregea, jaio zen.
- 1963. Francis Poulenc, frantziar musikagilea eta piano-jotzailea, hil zen (j. 1899).
- 1968. Filipe VI.a Espainiakoa, Espainiako erregea, jaio zen.
- 1968. Filipe Borboikoa, Asturiaseko printzea, jaio zen.
- 1969. Londreseko Apple Records-eko terrazan, The Beatles taldeak azken kontzertua eskaini zuen. Poliziak bertan behera utzi zuen.
- 1969. Dominique Pire, belgikar elizgizona, 1958ko Bakearen Nobel Saria, hil zen (j. 1910).
- 1972. Igande Odoltsua izan zen Ipar Irlandako Derryn herrian, non poliziak agerraldi baketsu baten aurka tirokatu zuen, eta 13 hildako eta 14 zauritu eragin.
- 1974. Christian Bale, britainiar aktorea, jaio zen.
- 1974. Olivia Colman, ingeles aktorea, jaio zen.
- 1974. Roger Hammond, ingeles txirrindularia, jaio zen.
- 1976. Arnold Gehlen, alemaniar antropologo eta soziologoa, hil zen (j. 1904).
- 1978. Maite Lakar, nafar irakasle eta hizkuntzalaria, jaio zen.
- 1979. ETAk Jose Fernando Artola Goicoechea saltzailea erail zuen Antzuolan.
- 1979. Carlos Latre, espainiar imitatzaile, umorista, aktore eta ahots bikoiztailea, jaio zen.
- 1981. Roberto Cuevas, bizkaitar futbolaria, jaio zen.
- 1982. Daiki Iwamasa, japoniar futbolaria, jaio zen.
- 1982. Nádson Rodrigues de Souza, brasildar futbolari ohia, jaio zen.
- 1984. Alejandro Goikoetxea, euskal herritar ingeniaria, Madrilen, hil zen (j. 1895).
- 1984. Carlos Ruiz del Castillo, gipuzkoar legelari eta politikaria, Madrilen, hil zen (j. 1896).
- 1984. Luke Kelly, irlandar eta folk musikaria, The Dubliners taldearen sortzaileetako bat, hil zen (j. 1940).
- 1985. Richie Porte, australiar txirrindularia, jaio zen.
- 1986. Jonathan Martins Pereira, lapurtar futbolaria, jaio zen.
- 1986. Federico Ezkerra, euskal txirrindularia, hil zen (j. 1909).
- 1986. Miguel Gaintza, bizkaitar futbolaria, hil zen (j. 1920).
- 1987. Arda Turan, turkiar futbolaria, jaio zen.
- 1987. Charlotte Preiss, lapurtar saskibaloi jokalaria, jaio zen.
- 1991. John Bardeen, estatubatuar fisikaria, 1956ko eta 1972ko Fisikako Nobel Saria, hil zen (j. 1908).
- 1991. Josep Ferrater Mora, kataluniar filosofoa, hil zen (j. 1912).
- 1993. Mikel Motos, gipuzkoar saskibaloi jokalaria, jaio zen.
- 1994. Loris Malaguzzi, italiar pedagogoa, hil zen (j. 1920).
- 1995. Gerald Malcolm Durrell, britainiar naturalista eta idazlea, hil zen (j. 1925).
- 1995. Eneko Iriondo, bizkaitar futbolaria, jaio zen.
- 1995. Urtzi Iriondo, bizkaitar futbolaria, jaio zen.
- 1997. Unai Nuñez Gestoso, bizkaitar futbolaria, jaio zen.
- 1997. Xiker Ozerinjauregi, bizkaitar futbolaria, jaio zen.
- 1998. Irati Zubizarreta, gipuzkoar mendi lasterkaria, jaio zen.
- 1998. Alberto Jiménez-Becerril, PPko espainiar politikaria, ETAk eraila, hil zen (j. 1960).
- 1998. Espainia: Kaosa Barajasko aireportuan bertako pilotuek egindako grebak eraginda.
- 1999. Gara egunkariaren lehen alea kaleratu zen.
- 2000. Sigvard Eklund, suediar fisikaria, hil zen (j. 1911).
- 2005. Parlamenturako hauteskundeak Iraken, hauteskundeak egon ziren lehen aldia 1958etik.
- 2006. Lola Cardona, espainiar aktorea, hil zen (j. 1936).
- 2007. Sidney Sheldon, estatubatuar zinema-gidoigilea eta eleberrigilea, hil zen (j. 1917).
- 2008. Fernando Higueras, espainiar arkitektoa, hil zen (j. 1930).
- 2008. Marcial Maciel, mexikar apaiza, Regnum Christiren eta Kristoren Legioaren sortzailea eta pederastiagatik salatua, hil zen (j. 1920).
- 2009. Fernando Cebrián, euskal aktorea, Madrilen, hil zen (j. 1929).
- 2011. Alemaniako Magdeburg hiritik gertu egondako tren istripuan hamar pertsona hil ziren.
- 2014. Antxon Agirre Sorondo, donostiar etnografoa, hil zen (j. 1946).
- 2014. Jean Babilée, frantziar dantzaria eta koreografoa, hil zen (j. 1923).
- 2014. Félix Grande, espainiar poeta eta kritikaria, hil zen (j. 1937).
- 2015. Zhelyu Zhelev, Bulgariako presidentea, hil zen (j. 1935).
Urtarrilaren 30a
30 Astelehena Urt 2023
Posted Urtarrila
in≈ Erantzunak desaktibatuta daude Urtarrilaren 30a sarreran